Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Bunias orientalis & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Borbori(-dóu-levant)

Bunias orientalis

Brassicaceae Cruciferae

Autre noum : Rouqueto.

Nom en français : Bunias oriental.

Descripcioun :
Aquesto planto que nous vèn dóu levant, es encaro proun raro au nostro, alor que dins d'ùni païs, coume en Souisso, èi devengudo uno planto envahissènto. Se pòu trouba sus lou bord di routo e lis armas. Se destrìo de Bunias erucago que trachis au nostre pulèu sus sòu safranous, bonodi si fueio e si fru. Èi peréu uno planto mai forto.

Usanço :
La planto èro cultivado en Itàli e en Franço coume liume cue o crus. S'utiliso en oumeoupatìo qu'aurié de prouprieta contro lou cancer.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Bunias
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae


Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Mai à avoust

Liò : Ermas - Camin
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Bunias orientalis L., 1753

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Bunias orientalis & Blitum bonus-henricus

ges
ges
RRR
ges
ges
RR
RR
ges

Coumpara Borbori(-dóu-levant) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò